In het kader van een echtscheiding en/of beëindiging van een relatie worden vaak afspraken gemaakt over kinder- en/of partneralimentatie door partijen zelf. Indien partijen zelf geen afspraken kunnen maken over de alimentatiebijdrage bepaalt een rechter soms hoeveel alimentatie de een aan de ander moet voldoen. De vraag is of een overeengekomen danwel door de rechter vastgestelde alimentatiebijdrage kan worden gewijzigd. En zo ja, onder welke omstandigheden?
Op grond van de wet is alimentatie voor wat betreft het bedrag of de termijn steeds weer voor wijziging vatbaar, onder meer indien er sprake is van wijziging van omstandigheden, echter niet elke wijziging van omstandigheden leidt tot een verandering van het bedrag en/of de termijn van de alimentatie. De wijzigingen kunnen optreden bij de betaler (alimentatieplichtige) en/of bij de alimentatieontvanger (alimentatiegerechtigde).
Een wijziging van omstandigheden aan de zijde van de betaler is ondermeer een niet-verwijtbare verlaging van inkomsten. Een inkomensdaling zal mogelijk verwijtbaar zijn indien de betaler zelf besluit zijn inkomen te verlagen, door bijvoorbeeld een dag minder te gaan werken.
Een wijziging van omstandigheden kan ook gelegen zijn in het feit dat de betaler gaat samenwonen, kinderen krijgt, gaat verhuizen en/of een fiscaal voordeel in verband met alimentatie vervalt.
Er kunnen ook wijzigingen bij de ontvanger optreden. Bijvoorbeeld de ontvanger gaat werken en inkomen genereren dat de ontvanger ten tijde van de scheiding nog niet genereerde. Vaak neemt de behoefte aan alimentatie hierdoor af. Dit kan ook gelden als de ontvanger gaat hertrouwen of duurzaam gaat samenwonen. Dit heeft dan mogelijk invloed op de te betalen partneralimentatie.
In bepaalde gevallen kan de rechter de destijds vastgestelde bijdrage ook wijzigen als bij het vaststellen van het alimentatiebedrag van verkeerde gegevens (lager of hoger inkomen c.q. lasten) is uitgegaan. Het gaat hier om onjuiste feiten of een fout van een partij of de rechter met betrekking tot bepaalde inkomsten of kosten.
Indien sprake is van een wijziging van omstandigheden en/of van verkeerde gegevens, is het verstandig om eerst in overleg met de alimentatieontvanger en/of –betaler afspraken te maken over een nieuw alimentatiebedrag. Indien partijen niet tot overeenstemming komen over wijziging van de bijdrage dan is het van belang om de rechter een nieuw bedrag te laten vaststellen. Let op, de betaler kan niet zomaar stoppen of minder betalen indien de afspraken niet zijn gewijzigd. Als de betaler toch stopt en de alimentatieafspraak is opgenomen in een rechterlijke uitspraak (of overeenkomst), dan kan de ontvanger die geen geld ontvangt zich wenden tot een deurwaarder en/of het LBIO.
Resumerend is het van belang om eerst advies in te winnen bij een specialist om vast te stellen of er al dan niet sprake is van een wijziging van omstandigheden danwel onjuiste gegevens waardoor de bijdrage zou moeten worden aangepast. Steeds weer dient de wijziging (ontslag krijgen, samenwonen, hertrouwen, arbeidsongeschiktheid, andere woonlasten, geboorte kinderen) opnieuw beoordeeld te worden.