Peildatum bij verdeling gemeenschap van goederen

Als u gaat scheiden en in gemeenschap van goederen bent getrouwd, dus voor 1 januari 2018, dan zal alles wat u en uw echtgeno(o)t(e) bezitten moeten worden verdeeld. Er moet dus in kaart gebracht worden wat er allemaal te verdelen is (de omvang), van woning en hypothecaire lening, inboedel en auto tot bankrekeningen, polissen, onderneming en schulden (enz.). Verder zal ook duidelijk moeten worden welke waarde alles heeft, zodat een verdeling tussen u beiden kan plaatsvinden. Neem bijvoorbeeld een auto: die kan niet doormidden, dus zal die (als u niet kiest voor verkoop) aan één van beiden worden toegedeeld en zal de ander de helft van de waarde moeten krijgen.

Peildatum omvang

Het inventariseren van wat er allemaal aan bezittingen en schulden is dat verdeeld moet worden, betreft het vaststellen van de omvang van de goederengemeenschap. Een lijst van alle bezittingen en schulden kan worden opgesteld. Hierbij is van belang de peildatum: wat op deze datum aanwezig is (of was) moet worden verdeeld en alles wat na deze datum wordt verkregen aan bezit of gemaakt aan schuld, zal eigendom c.q. voor rekening blijven van degene die het verkreeg c.q. de schuld aanging.

In de rechtspraak wordt als peildatum voor de omvang gehanteerd de datum van ontbinding van de gemeenschap (voor scheidingen na 1 januari 2012). Dit is de datum van indiening van het verzoekschrift tot echtscheiding (ontbinding van het huwelijk) bij de rechtbank door uw advocaat. Dit verzoekschrift wordt ook ingeschreven in het huwelijksgoederenregister bij de rechtbank, waardoor de gemeenschap wordt ontbonden. Alles wat u daarna aan spullen verkrijgt of aan schulden maakt, is en blijft van u en valt niet meer in de gemeenschap; immers is die gemeenschap met uw vrouw/man niet langer aanwezig. Let wel: u bent op die datum nog niet gescheiden, maar dat maakt niet uit voor de verdeling.

Peildatum waardering

Om een verdeling bij helfte (ieder dient in beginsel de helft van alle aanwezige bezittingen en schulden te krijgen uit de gemeenschap) te kunnen bewerkstelligen, zal de waarde van de bezittingen en schulden moeten worden bepaald. Dit kunt u onderling doen, bijvoorbeeld bij gangbare inboedel of door het saldo van de bankrekening na te gaan. Maar soms moet een deskundige worden ingeschakeld, zoals voor de taxatie van de woning of de waardering van een auto.

Ook voor de waardering is de peildatum van belang: de waarde op welke datum wordt gehanteerd. Een goed is veelal aan waardedaling onderhevig (wordt door de jaren minder waard) en op een schuld wordt misschien afgelost, zodat deze kleiner wordt. En banksaldi blijven vaak ook niet steeds gelijk. De waarde op de ene datum is dus meestal niet gelijk aan de waarde op de andere datum.

In de rechtspraak wordt als peildatum voor de waardering de datum van “de feitelijke verdeling” gehanteerd. Rechters gaan er daarbij doorgaans vanuit dat dit de datum van de verdelingsuitspraak door de rechter is. Echtgenoten kunnen echter een andere datum  overeenkomen, maar ook uit de eisen van redelijkheid en billijkheid kan een andere datum voortvloeien. Deze redelijkheid en billijkheid kan met zich meebrengen dat een rechter een andere datum bepaalt.  Een voorbeeld: als u en uw partner in februari uit elkaar gegaan zijn en u bent ergens anders gaan wonen en uw financiële huishoudens zijn toen gescheiden (maar uw scheidingsprocedure bij de rechter loopt nog, dus er is nog geen verdelingsuitspraak), dan kan de rechter op grond van de redelijkheid en billijkheid februari hanteren als peildatum voor waardering en niet de datum van de verdelingsuitspraak. Zo heeft een gerechtshof beslist, omdat de vrouw weigerde mee te werken aan levering van de woning aan de man - de man moest hier een aparte procedure voor starten bij de rechtbank - en omdat de man alle lasten steeds voldeed, dat als waardering van de woning diende te gelden het moment van feitelijk uiteengaan van partijen (februari). 

Afwijking hoofdregel peildatum omvang en waardering

De peildatum die door rechters wordt gehanteerd is niet het verplichte tijdstip voor omvang en waardering van de gemeenschap. Als scheidende echtgenoten tot overeenstemming kunnen komen over een andere datum, dan staat dat hen geheel vrij.  Zo kunnen zij ook verschillende tijdstippen afspreken voor elk van de tot de ontbonden huwelijksgemeenschap behorende goederen en/of schulden. Op deze wijze kunnen zij rekening houden met de aard van het te verdelen goed, evenals met de feitelijke omstandigheden, zoals het gebruik van het goed door één van hen na het feitelijke uit elkaar gaan of een bepaalde dag in aanmerking nemen in verband met het voorhanden zijn van financiële stukken.

Knegtmans Advocaten & Mediators is gespecialiseerd in echtscheidingsrecht. U kunt bij ons terecht voor bemiddeling / mediation alsook voor een echtscheiding waarbij ieder een eigen advocaat heeft. Daarnaast is ook begeleiding van kinderen mogelijk via het programma van “En ik dan?”. In een gratis gesprek of tijdens het gratis spreekuur op donderdagavond in Bergeijk en in Bladel van 17.00 tot 18.00 uur geven wij u graag meer advies en informatie. U kunt ons bereiken op 040-2076076 of 0497-383868  Zie ook: www.knegtmansadvocaten.nl.