In eerdere publicaties is al vaker ingegaan op de gevolgen van een echtscheiding op kinderen. Een deel van deze publicaties kunt u terugvinden op onze internetsite www.bemiddelaarbijechtscheiding.nl. In deze publicatie volgt een korte impressie van de manier waarop door kinderen in verschillende leeftijdscategorieën wordt gereageerd op de scheiding van hun ouders. Vaak is er ook een verschil tussen hoe jongens en hoe meisjes reageren. Onderstaande samenvatting betreft slechts een schets van de wijze waarop een kind in de betreffende leeftijdscategorie kan reageren. Ieder kind is uniek!
Deze groep kinderen reageert dikwijls tegelijk boos en bedroefd op een scheiding. Jongens vertonen vaak drukker gedrag, terwijl meisjes overdreven hun best gaan doen om “volmaakt”, netjes en gehoorzaam te zijn. Als reactie op de breuk gaan kleuters zich vaak jonger gedragen dan hun daadwerkelijke leeftijd. Ze willen bijvoorbeeld net als vroeger geholpen worden met eten of vragen om hun knuffel of speen. Ze ervaren ook een groter gevoel van angst en onveiligheid. Dit kan tot uiting komen in nachtmerries, bedplassen en angst om van de ouder weg te gaan. Je kan je kind helpen door steeds weer te herhalen dat je als papa/mama niet bij hen weg zal gaan. De angst bij deze kinderen om hun ouders te verliezen is immers groot.
Bij deze leeftijdsgroep spelen verdriet en gemis een grote rol. Een gevoel van afwijzing door de afwezige ouder zet hen aan het tobben. Ze kunnen het vaak maar niet begrijpen dat papa en mama gaan scheiden Ze zijn vaak verward en afwezig en hebben moeite om zich op iets te concentreren. Samengevat kan gesteld worden dat deze kinderen van streek zijn, jongens meer dan meisjes. Je kunt deze kinderen helpen door ze begrip, troost en nabijheid te bieden door actief naar ze te luisteren. Dit zal ze rust en veiligheid bieden.
In deze leeftijdsfase reageren kinderen vooral boos. Ze zijn woedend op beide ouders of op de ouder die weggaat. Ze zijn geneigd partij te trekken voor één ouder en lopen zo het risico in het gevecht van de ouders terecht te komen. Verder is het opvallend dat deze kinderen soms overdreven zorgen voor het welzijn van een ouder. Datgene wat ze zelf nodig hebben of leuk vinden, willen ze daarvoor zelfs opofferen. Het ene moment gedragen deze kinderen zich hulpeloos, het andere moment kunnen ze opstandig zijn.
Vooral jongens kunnen behoorlijk agressief worden. In deze situaties is het belangrijk om grenzen te blijven stellen. Duidelijkheid vergroot immers hun gevoel van veiligheid. Je moet als ouders wel het begrip tonen over de gevoelens van kwaadheid.
Pubers reageren heel verschillend op de scheiding van hun ouders. Vaak proberen ze zich onafhankelijker op te stellen ten opzichte van het gezin. Ze nemen meer verantwoordelijkheid op en hebben hun ouders al minder nodig. In sommige gevallen maakt dit het voor hen wat makkelijker om de scheiding te accepteren en er goed mee om te gaan. Het gevaar dat deze jongeren de afwezige ouder vervangen en de steun en toeverlaat worden voor jongere broers en zusjes is echter reëel. Ze kunnen hierdoor een behoorlijke druk op hun schouders voelen. Soms voelen pubers zich ook echt verraden door de scheiding. Sommigen reageren boos en maken zich los van het gezin. Ze willen zich niet meer laten “opvoeden” en gaan vroegtijdig experimenteren met hun verworven vrijheid. Anderen raken depressief en trekken zich terug van leeftijdsgenoten en gezin. Ze verliezen vaak hun interesses, stellen zich stoer op en zijn vaak moeilijk te benaderen.
Deze groep jong adolescenten is erg bezig met hun eigen toekomst. De scheiding van hun ouders confronteert hen sterk met de realiteit van relaties en mislukking. Ze stellen zich vragen over hun eigen relaties en weten niet waarin ze nog kunnen geloven. Sommigen willen hierdoor absoluut bewijzen dat ze het beter doen dan hun ouders. Anderen kunnen bang worden van partner- en ouderschap. Het is belangrijk dat deze jongeren hun eigen ervaringen en meningen kunnen uitwisselen met leeftijdsgenoten. Dit kan hun eigen opvattingen wat nuanceren en bijsturen.
Op verzoek van ouders vinden met regelmaat kindgesprekken plaats tijdens de echtscheidingsbemiddeling, waarbij door pedagogisch onderlegde advocaten met de kinderen (op een informele en neutrale wijze) wordt gesproken over hoe zij in de echtscheiding staan en wordt besproken of zij ook ideeën hebben die zij nog willen uiten in het kader van de beëindiging van de relatie van hun ouders.
Waar gewenst en nodig kunnen de kinderen deelnemen aan groeps- en individuele bijeenkomsten zodat zij hun stem kunnen laten horen. In een speciaal traject voor de eerste gevoelens, ervaringen en gedachten aan het begin van de scheiding kunnen kinderen ontdekken wat zij zouden willen dat hun ouders regelen voor de omgang en het ouderschapsplan. Een kind krijgt tevens onder gespecialiseerde begeleiding de mogelijkheid zijn / haar emoties van de impact van de scheiding te uiten.
Heeft u vragen of wenst u overleg betreffende scheidingsgerelateerde kwesties, bijvoorbeeld als in dit stukje omschreven? Knegtmans Advocaten & Mediators is o.a. gespecialiseerd in familierecht (waaronder (echt)scheiding). Mr. R.S. Knegtmans is daarnaast coach in de begeleiding van kinderen in scheidingssituaties en van scheidende/gescheiden ouders en/of professionals die te maken hebben met kinderen in deze situatie (bv. leerkrachten). In een gratis gesprek of tijdens het gratis spreekuur op donderdagavond in Westerhoven en Bladel van 17.00 tot 18.00 uur geven wij u graag meer advies en informatie. U kunt ons bereiken op 040-2076076 of 0497-383868. Zie ook: www.bemiddelaarbijechtscheiding.nl.
-f9eb4994a4d146fa4c3768c22a625846.jpg "Even binnen kijken")
-865fbac75b522f1cef34841789bcbf83.jpg "En ik dan?")
-advo_echtscheiding_1545302707.jpg "Onze professionals")
-15a0eb07c11d40cd02dd53f38946da0f.jpg "Onze professionals")