Heb ik recht op pensioen van mijn partner na samenwonen?

U heeft samengewoond, maar bent nooit getrouwd geweest of een geregistreerd partnerschap aangegaan. Nu gaat u uit elkaar. Heeft u in de (nabije) toekomst recht op een deel van het pensioen van uw (ex-)partner?

Bij een echtscheiding heeft de ene partner recht op de helft van het ouderdomspensioen van de andere partner, dat tijdens het huwelijk is opgebouwd. Dit wordt pensioenverevening genoemd. De pensioenuitvoerder betaalt het ouderdomspensioen dan rechtstreeks uit aan beide ex-echtgenoten. De Wet Verevening Pensioenrechten bij Scheiding (Wet VPS) is alleen van toepassing op gehuwden en geregistreerd partners en dus niet op paren die samenwonen. Juridisch gezien heeft u bij de beëindiging van de samenleving dus geen recht op (een deel van) elkaars pensioen.

Woont u samen? Soms recht op pensioen van uw ex

Als u samenwoont en een samenlevingscontract heeft, dan kunt u hierin hebben afgesproken dat u het ouderdomspensioen verdeelt als u en uw partner uit elkaar gaan. Of u maakt afspraken over de verdeling van het ouderdomspensioen op het moment dat u uit elkaar gaat. Er zijn pensioenuitvoerders die meewerken aan de verdeling en uitbetaling van ouderdomspensioen als ongehuwd samenwonenden uit elkaar gaan. Maar let op; pensioenuitvoerders zijn niet verplicht om hieraan mee te werken!

Aanspraak op bijzonder partnerpensioen?

Daarnaast maakt u mogelijk aanspraak op bijzonder partnerpensioen (beter bekend als nabestaandenpensioen) als uw ex-partner eerder dan u overlijdt. Gehuwden en geregistreerd partners hebben automatisch recht op het nabestaandenpensioen van de andere partner.

Bent u niet getrouwd of heeft u geen geregistreerd partnerschap dan moet u de ander aanmelden bij de pensioenuitvoerder. Ook moet aan een aantal voorwaarden zijn voldaan. Die voorwaarden kunnen per pensioenuitvoerder verschillen. In ieder geval moet u een samenlevingscontract hebben dat is vastgelegd bij de notaris. 

Nabestaandenpensioen op risicobasis

Het komt steeds vaker voor dat nabestaandenpensioen wordt opgebouwd op risicobasis. De dekking van deze verzekering vervalt als de partner bijvoorbeeld wisselt van baan of na een scheiding. Dit kan grote gevolgen hebben voor bijvoorbeeld een achterblijvende ex-partner met een laag inkomen, die een aanzienlijk bedrag aan alimentatie ontvangt. Immers de alimentatie vervalt na overlijden en er volgt in dit geval geen uitkering uit het nabestaandenpensioen.

Nabestaandenpensioen op opbouwbasis

Als er sprake is van een nabestaandenpensioen op opbouwbasis dan is er een potje geld gereserveerd voor de uitkering van dit pensioen aan de nabestaanden. Dit potje blijft staan, ook als de partner - die het pensioen opbouwt - een andere baan heeft of na een scheiding.

In bepaalde gevallen heeft u dus - nadat het samenwonen is beëindigd - recht op een deel van het ouderdomspensioen en het bijzonder partnerpensioen dat uw partner heeft opgebouwd. Een gespecialiseerde echtscheidingsadvocaat of mediator kan u hierover adviseren.