Bewind, mentorschap…of allebei…

Sommigen meerderjarigen, denk aan ouderen of verstandelijk beperkten, hebben de behoefte aan specifieke bescherming van hun belangen, vermogensrechtelijk, niet-vermogensrechtelijk of beide. De wet kan deze bescherming bieden in de vorm van een beschermingsbewind, een mentorschap of een combinatie van beide. Daarnaast bestaat er nog de mogelijkheid van de onder curatelestelling die het meest verstrekkend is en in dit artikel niet nader aan bod zal komen.

Beschermingsbewind

Bij het beschermingsbewind, ook wel bewindvoering genoemd, wijst de kantonrechter een bewindvoerder aan om de financiën te beheren. Dit zal toegewezen worden indien de rechter tot de overtuiging is gekomen dat de meerderjarige als gevolg van zijn lichamelijke of geestelijke toestand tijdelijk of duurzaam niet in staat is ten volle zijn vermogensrechtelijke belangen zelf behoorlijk waar te nemen. Opmerking verdient het dat het vermogen van de persoon onder bewind gesteld wordt, niet de persoon zelf. De persoon zelf blijft ook volledig handelingsbekwaam en in staat zelfstandig overeenkomsten af te sluiten. De rechter zal bij zijn beslissing ook bepalen welk deel van het vermogen onder de bewindvoering zal vallen, evenals de duur van de bewindvoering. Meestal wordt de bewindvoering uitgesproken over alle gelden en goederen en voor onbepaalde tijd.

De taken die een bewindvoerder moet verrichtten zijn vastgelegd. Zo dient hij onder andere zorg te dragen voor het beheer van het inkomen en de betaling van de vaste lasten, de belastingaangifte, en treedt hij op als postadres voor de financiële post, vraagt uitkeringen of kwijtscheldingen aan, regelt belastingtoeslagen en controleert of de meerderjarige in het bezit is van de benodigde verzekeringen en sluit deze indien nodig af.

Aanvragen

Om beschermingsbewind aan te vragen, dient u een verzoekschrift in bij de kantonrechter. Indien u zelf niet meer in staat bent om dit te doen, dan kan een familielid of een begeleider dit voor u doen. Overigens, een beschermingsbewind kan reeds voor het bereiken van de meerderjarigheid worden ingesteld, indien te verwachten valt dat een minderjarige op het tijdstip waarop hij meerderjarig wordt, niet in staat kan worden geacht om zijn vermogensrechtelijke belangen redelijk waar te nemen.

Jaarlijks dient de bewindvoerder rekening en verantwoording af te leggen over het gevoerde bewind aan de onder bewind gestelde en de kantonrechter. Daarnaast kan de onder bewind gestelde maandelijks een overzicht krijgen van de ontvangen gelden en gedane betalingen.

Mentorschap

Het mentorschap richt zich, in tegenstelling tot het beschermingsbewind, op de bescherming van de niet-vermogensrechtelijke belangen van de persoon. Hierbij valt te denken aan aangelegenheden betreffende verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding. Het is mogelijk om de voor een medische handeling (geneeskundige behandelingsovereenkomst)  noodzakelijke rechtsgeldige toestemming te verkrijgen indien de persoon zelf hiertoe niet meer in staat is. Het mentorschap dient uitgeoefend te worden door een natuurlijk persoon, vaak de partner of een familielid. Dit in tegenstelling tot het beschermingsbewind, dat in veel gevallen wordt uitgeoefend door een rechtspersoon.

Beschermingsbewind en mentorschap

Als een meerderjarige niet (meer) in staat is om zijn belangen op zowel het persoonlijke, niet-vermogensrechtelijk vlak als op het vermogensrechtelijke vlak te behartigen, is een combinatie van beschermingsbewind en mentorschap mogelijk. De combinatie van deze twee beschermingsmaatregelen geniet veelal de voorkeur boven het instellen van een curatele. De curatele geeft weliswaar een verderstrekkende bescherming, maar wordt vaak als stigmatiserend ervaren door de curandus. Vandaar dat veelal wordt gekozen voor de combivorm van meerderjarigenbescherming bestaande uit  beschermingsbewind en mentorschap (bijvoorbeeld bij dementerende ouderen).

Kosten

De kosten van het beschermingsbewind moet u zelf betalen. Heeft u een laag inkomen dan is het mogelijk om in aanmerking te komen voor bijzondere bijstand voor de kosten van het bewind. De bewindvoerder vraagt deze dan aan bij de gemeente waarin u woont. Daarnaast kan het bewind niet zomaar worden opgeheven. Als de persoon vindt dat hij zelf weer in staat is om de financiën te regelen, kan deze de kantonrechter vragen het bewind op te heffen.

Knegtmans Advocaten & Mediators is o.a. gespecialiseerd in personen- en familierecht. In een gratis gesprek of tijdens het gratis spreekuur op donderdagavond in Bladel en in Bergeijk van 17.00 tot 18.00 uur geven wij u graag meer advies en informatie. U kunt ons bereiken op 0497-383868 of 040-2076076. Zie ook www.knegtmansadvocaten.nl.